โรคไข้หวัดใหญ่ อาจจะเป็นโรคที่เราคุ้นเคยกันอยู่แล้ว แต่เราทราบไหมคะว่า เจ้าเชื้อโรคไข้หวัดใหญ่นั้นสามารถพัฒนาตัวเองให้เกิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการแพร่ระบาดเพราะประชาชนยังไม่มีภูมิคุ้มกันกับเชื้อชนิดใหม่นั้นๆ ที่ผ่านมีการระบาดของเชื้อไข้หวัดใหญ่ทั่วโลก ครั้งที่ร้ายแรงที่สุดเกิดที่ประเทศสเปนมีคนเสียชีวิตมากถึง 20 ล้านคน และมีผู้ป่วยทั่วโลกมากกว่าร้อยละ 50 ของประชากรโลก ทำไมมันรุนแรงขนาดนี้หละ เรามาทำความรู้จักโรคไข้หวัดใหญ่กันมากขึ้นดีกว่าคะ
ใกล้ฤดูแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่กันแล้วนะคะ ในช่วงเดือนมกราคม-มีนาคม (ฤดูหนาว) ดูแลตัวเองกันบ้างหรือยัง
โรคไข้หวัดใหญ่ เกิดจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (Influenza Virus) ซึ่งมีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่ ไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิด เอ ชนิดบี และชนิดซี ไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ มักมีอาการรุนแรง แพร่ระบาดได้กว้างขวาง และสามารถกลายพันธุ์ใหม่ได้อยู่ตลอดเวลา เชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่สามารถก่อโรคได้ทั้งในคนและสัตว์ อย่าง หมู นก ม้า อย่างที่เราเคยได้ยินข่าวเรื่องเชื้อไข้หวัดนก เอช5เอ็น1 (H5N1) ไวรัสของสัตว์แต่ละชนิดก็จะก่อให้เกิดโรคเฉพาะสัตวชนิดนั้นๆ
ไข้หวัดใหญ่ในคนมี 2 กลุ่มใหญ่ คือ
- ไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล การพัฒนาของเชื้อไข้หวัดใหญ่ทำให้คนที่เคยเป็นแล้วยังสามารถกลับมาเป็นได้อีก แต่อาการมักจะไม่รุนแรง เนื่องจากเรามีภูมิคุ้มกันอยู่
- ไข้หวัดที่เกิดจากการระบาด ปัจจุบันคือสายพันธุ์ 2009 เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเชื้อไรวัส H1N1 เดิม ทำให้คนส่วนใหญ่ไม่มีภูมิคุ้มกันสำหรับไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์นี้ จึงเกิดการระบาดอย่างกว้างขวาง
อาการของโรคไข้หวัดใหญ่ มักมีไข้ทันทีทันใดหลังจากรับเชื้อ1-4 วัน ปวดศีรษะ หนาวสั่น คัดจมูก เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลีย หากป่วยเป็นเวลานานอาจมีอาการไอที่เกิดจากหลอดมอักเสบ อาการจะรุนแรงและเป็นนานกว่าไข้หวัดธรรมดาคะ สำหรับผู้ที่มีอาการรุนแรง อย่าง ไอมาก หอบ หายใจลำบาก อาจเกิดจากเชื้อไวรัสก่อการอักเสบแก่ปอด ทำให้ปอดบวม ติดเชื้อในกระแสเลือด การหายใจล้มเหลว ส่งผลให้เสียชีวิตได้ มักเกิดในกลุ่มเด็กเล็กที่อายุต่ำกว่า 2 ปี ผู้สูงวัยอายุ 65 ปีขึ้นไป หญิงมีครรภ์ และผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคปอด โรคหัวใจ โรคไต ภูมิคุ้มกันบกพร่อง
ส่วนการรักษาโรคไข้หวัดใหญ่นั้น จะรักษาตามอาการ เช่นให้ทานยาลดไข้ ยาลดน้ำมูก ยาแก้ไอ แต่สำหรับผู้ที่เสี่ยงจะเป็นโรครุนแรง อาจได้รับยาต้านไวรัส และอาจต้องนอนรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลเพื่อดูอาการแทรกซ้อน
การติดเชื้อไข้หวัดใหญ่มักเกิดจากการหายใจเอาละอองของการไอ จามหรือพูดจากผู้ป่วยที่ปนเปื้อนอยู่ในอากาศ ทำให้แพร่กระจายเชื้อให้กับผู้อื่นได้ง่ายและเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะที่ๆมีการอยู่กันหนาแน่น อย่าง โรงเรียน โรงงาน ห้างสรรพสินค้า หรืออาจสัมผัสน้ำลาย น้ำมูกของผู้ป่วย แล้วนำมือไปสัมผัสที่จมูกและปากของตนเอง ผู้ป่วยสามารถแพร่เชื้อไวรัสได้ตั้งแต่ 1 วันก่อนมีอาการและแพร่ต่อไปอีก 3-5 วันหลังมีอาการ ถึงจะไม่มีอาการแสดงของโรคถ้ามีเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ก็สามารถแพร่เชื้อได้เช่นคะ
เราเองสามารถป้องกันตนเองได้ด้วยการ หลีกเลี่ยงแหล่งชุมชนแออัดในช่วงที่โรคไข้หวัดใหญ่ระบาด หรืออย่าใกล้ชิดผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้และไม่ควรสัมผัสร่างกายและของใข้ของผู้ป่วย หากมีความจำเป็นที่ต้องสัมผัสควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหรือสวมหน้ากากอนามัยทุกครั้งที่ต้องใกล้ชิดผู้ป่วย และอีกหนึ่งวิธีคือการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ สามารถป้องกันได้นานา 1 ปี เลยนะคะ
ข้อมูลอ้างอิง
โรคระบาดประจำปี โดย โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
ไข้หวัดใหญ่-สำนักระบาดวิทยา กระทรวงสาธารณสุข – boe.moph.go.th
ไข้หวัดใหญ่ โดย โรงพยาบาลบางไผ่ – bangphaihospital.in.th
