การบำบัดทดแทนไต เป็นกระบวนการรักษาผู้ป่วยที่มีภาวะไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ซึ่งไตไม่สามารถทำหน้าที่ได้ตามปกติอีกต่อไป การเปลี่ยนไตถือเป็นหนึ่งในวิธีการบำบัดทดแทนไตที่สำคัญ ที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้อีกครั้ง หลายคนอาจยังไม่ทราบถึงรายละเอียดและความสำคัญของการรักษาด้วยวิธีนี้มากนัก บทความนี้จึงรวบรวม 5 เรื่องน่ารู้ที่สำคัญเกี่ยวกับการปลูกถ่ายไตมาฝากกัน
-
ไตใหม่มาจากไหน ?
โดยทั่วไป การปลูกถ่ายไตสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ การได้รับไตจากผู้บริจาคที่มีชีวิต และการได้รับไตจากผู้บริจาคที่เสียชีวิตแล้ว ในกรณีที่ได้รับไตจากผู้บริจาคที่มีชีวิต ผู้บริจาคส่วนใหญ่มักจะเป็นบุคคลในครอบครัวหรือญาติที่มีความสัมพันธ์ทางสายเลือด เนื่องจากมีโอกาสที่เนื้อเยื่อจะเข้ากันได้มากกว่า แต่ก็มีกรณีที่ผู้บริจาคเป็นบุคคลที่ไม่ใช่ญาติ แต่มีความประสงค์ที่จะบริจาคไตด้วยความสมัครใจ
-
ใครบ้างที่เหมาะกับการเปลี่ยนไต ?
ผู้ป่วยที่เหมาะสมกับการรักษาด้วยวิธีนี้ คือผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ซึ่งหมายถึง ไตทำงานได้น้อยกว่า 15% ของคนปกติ นอกจากนี้ ผู้ป่วยจะต้องมีสุขภาพโดยรวมที่แข็งแรงพอที่จะเข้ารับการผ่าตัดและการรักษาหลังผ่าตัดได้ หากผู้ป่วยมีโรคประจำตัวอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจ โรคมะเร็ง หรือการติดเชื้อร้ายแรง อาจต้องมีการประเมินและรักษาโรคเหล่านั้นก่อนที่จะพิจารณาการเปลี่ยนไต
-
ขั้นตอนการเปลี่ยนไตเป็นอย่างไร ?
การปลูกถ่ายไตเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน ต้องมีการเตรียมตัวหลายขั้นตอน เริ่มตั้งแต่การตรวจสุขภาพอย่างละเอียด เพื่อประเมินความพร้อมของผู้ป่วยและผู้บริจาค การจับคู่เนื้อเยื่อ เพื่อให้แน่ใจว่าไตใหม่จะเข้ากับร่างกายของผู้ป่วยได้ดี และการผ่าตัดเปลี่ยนไต ซึ่งเป็นการผ่าตัดใหญ่ที่ต้องใช้ทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เมื่อผ่าตัดแล้ว ผู้ป่วยจะต้องพักฟื้นในโรงพยาบาล และรับประทานยากดภูมิคุ้มกัน เพื่อป้องกันร่างกายปฏิเสธไตใหม่
-
ชีวิตหลังการเปลี่ยนไตเปลี่ยนไปแค่ ?
หลังจากการปลูกถ่ายไต ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด สามารถกลับไปทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันได้เกือบปกติ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยจะต้องดูแลสุขภาพอย่างเคร่งครัด รับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง และมาพบแพทย์ตามนัดหมายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อติดตามผลการรักษาและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
-
ความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนมีอะไรบ้าง ?
เช่นเดียวกับการผ่าตัดใหญ่ทั่วไป การเปลี่ยนไตก็มีความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น การติดเชื้อ ภาวะเลือดออก ภาวะไตใหม่ทำงานได้ไม่ดี หรือภาวะร่างกายปฏิเสธไตใหม่ ซึ่งเป็นภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยมองว่าไตใหม่เป็นสิ่งแปลกปลอมและพยายามทำลาย การรับประทานยากดภูมิคุ้มกันจะช่วยลดความเสี่ยงนี้ได้ แต่ยาก็อาจมีผลข้างเคียงอื่น ๆ เช่น เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ หรือส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะอื่น ๆ
การปลูกถ่ายไต ถือเป็นการรักษาที่มีความซับซ้อน แต่ก็เป็นความหวังของผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ต้องการกลับมามีชีวิตใหม่ หากคุณมีข้อสงสัยหรือต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเปลี่ยนไต ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคไต เพื่อขอคำแนะนำและการประเมินที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของคุณ
